Psikolojik bir süreç olan satın alma kararı, tüketicinin marka ile ilgilenme potansiyelini gösterir. Pazarlama da tüketicinin bu karar mekanizmasını marka lehine çevirmeyi hedefler. Bu sebeple, psikoloji ve pazarlama arasında bir ilişki olduğu söylenebilir. Nöropazarlama tam olarak bu konuyla ilgileniyor. Tüketicilerin satın alma kararı verirken psikolojilerini inceleyen, bu kararın markanın lehine olmasını sağlayan nöropazarlama, pazarlama faaliyetlerini psikolojiyle ilişkilendirir. Nöropazarlama teknikleriyle markanın, müşteri gözünde öne çıkması sağlanabilir.
Nöropazarlama Nedir?
Nöropazarlama kısa tanımıyla insan beynindeki satın alma algısını hedefleyen çalışmalardır. Satın alma davranışını psikolojiyle ilişkilendirerek tetikleyen bu çalışmaların geleneksel pazarlamaya göre farklılıkları vardır. Bu süreçte tüketicilerin karar mekanizmalarına etki eden bilişsel, psikolojik ve sosyal faktörler incelenir. Nöropazarlamanın amacı tüketicinin karar mekanizmalarını etkileyerek, psikososyal algılarına hitap eden çalışmalar yapmaktır. Bu çalışmalar sayesinde hedef kitlenin gözünde marka iyi bir konuma yerleştirilir.
İçerik üretiminde bu yaklaşımın önemi nörolojik ve psikolojik mekanizmaları etkileyen içeriklerin oluşturulmasıyla tüketicileri satın alma davranışına teşvik etmenin kolaylığıdır. Psikolojik süreçlere hitap edecek görsel, video ve metin gibi içerikler, tüketicinin gözünde markayı iyi bir yere konumlandıracaktır.
Kullanıcının beyninde ürünü satın almaya yönelik nörolojik tepkiler yaratmayı amaçlayan nöropazarlamada MR, EMG ve EKG gibi farklı görüntüleme yöntemleri kullanılıyor. Elektrik dalgalanmaları ve dopamin hormonların düzeylerini ölçerek dijital pazarlama uzmanlarına yararlı bilgiler sağlıyor.
İçerik Üretiminde Nöropazarlamanın Önemi Nedir?
İçerik üretiminde nöropazarlama tekniklerinin kullanılması dijital pazarlamaya yeni bir soluk getirmiştir. İçeriklerde kullanılan kelimeler, renkler, görsel ve metinler gibi farklı detayların kullanıcılarda hangi nöronları etkilediği araştırılarak bunlara göre içeriklerin üretilmesi nöropazarlamanın temelini oluşturuyor. Son yıllarda nöropazarlama üzerine yapılan çalışmaların da artmasıyla içerik üretiminde önemli bir hale gelmiştir bu yüzden pazarlama alanında da yeni bir yaklaşım olarak kabul edilebilir.
İçerik Üretiminde Kullanılan Nöropazarlama Teknikleri
Psikososyal davranışları temele alan nöropazarlama da kullanılacak birden fazla teknik vardır. Bu teknikler sayesinde satın alma davranışını tetikleyen psikolojik süreçler değerlendirilebilir. EEG dediğimiz teknik, beyin tarafından iletilen elektrik sinyallerinin elektrotlar ile ölçülmesi tekniğidir. Yani kullanıcıların bir imgeye karşı verdikleri duygusal tepkileri ölçer. Bu tepkilere heyecan, sevinç, zevk, acı ve öfke gibi duyguları örnek verebiliriz.
Bir diğer nöropazarlama tekniği ise “eye tracking” denen göz izleme tekniğidir. Gözbebeklerinin büyümesi veya küçülmesi durumu imgelere verilen tepkilerin ölçülmesine yardımcı olan verilerdir. Örneğin bir kişi heyecanlandığında gözbebekleri büyür. Aynı zamanda kaçınma davranışları da göz hareketleriyle ölçülebilir. Bu veriler, kızılötesi kameralarla takip edilebilir.
Yüz ifadesi tanımlama anlamına gelen “FACS” tekniği de duygu aktarımlarında önemli olan yüz ifadelerini değerlendirir. Bir imge karşısında gerçekleşen yüz ifadeleri, yüksek çözünürlüklü kameralarla izlenebilir. Yüz ifadelerinin tanımlanması ve biyometrik verilere dönüştürülmesi FACS tekniği sayesinde mümkündür. Son olarak farklı duygu durumlarında kalp atışlarındaki değişiklikleri izleyerek veri sağlayan ECG yani kalp ritmi tekniği, kardiyolojide kullanılan bir yöntemdir. Ancak nöropazarlamada da uyarılma süreçlerinin belirlenmesi için önemli bir yere sahiptir.
Nöropazarlama İle İçerik Üretimi Nasıl Olmalıdır?
İçerik üretiminde nöropazarlama kullanımı, beyin dalgalarını harekete geçiren içerikler sağlar. İnsan beyni tarafından algılanan ve beyin tarafından tanınan konuların daha ilgi çekici şekilde aktarılması, nöropazarlamanın önemini gösteriyor. Çünkü beyin, mutluluk ve rahatlık gibi olumlu duyguları belli unsurlarla eşleştirir. Bu unsurlara daha fazla yer ayrılır ve bu da içeriklerin daha akılda kalıcı olmasını sağlar. İçeriklerin okuyucularda daha iyi bir izlenim yaratmak da yine bu şekilde başarılabilir.
Beyin tarafından olumlu duygularla eşleştirilen kavramlar; renk, görsel, grafik, infografik, font, video gibi unsurlarla da okuyucuda daha kalıcı hale getirilir. Örneğin basit font kullanılan içeriklerin kullanıcılarda daha az ilgi çektiğini söyleyebiliriz. Bunun dışında sayfa dizaynının daha minimal olarak tasarlandığı içerikler yerine ilginç font ve renkler kullanıldığında beyin dalgalanmaları arttırılabilir.
Nöropazarlama, yaratıcı olmayı gerektirir. Yaratıcı ve dinamik içerikler sayesinde markanın tercih edilme oranları arttırılabilir. Kelime oyunları yapmak ve yaratıcı başlıklar kullanmak beyin aktivitelerini arttırır. Bu da içeriğin beyinde daha kalıcı olmasını sağlar. Akılda uzun süre kalan şeyler, daha fazla konuşulur.
İçerik üretiminde seo ve anahtar kelime analizleri her ne kadar gerekli olsa da robotik olmayan ve doğal akışta ilerleyen içerikler okuyucuların kendilerini değerli hissetmeleri için önemlidir. Duygu ve düşünceler göz önünde bulundurularak üretilen içerikler pazarlama konusunda daha etkili olacaktır.
İçeriklerde Renklerin Gücünü Kullanın
Görsel ve renk kullanımı içerikte önemli unsurlardır. Özellikle nöropazarlama konusunda içeriklerde kullanılan unsurların önemli olduğunu söylemiştik. Bazı uyarıcıları uyaran bu unsurları kullanmak kadar doğru yerde kullanmak da önemlidir. Örneğin kırmızı renk cesur ve heyecan verici bir renktir. Yeşil ise ferahlığı simgelediğinden organik ürünlerin pazarlanmasında yeşil renk kullanılabilir. Farklı renkler kullanmak sayfa dizaynına da entegre edilerek tıklama oranları arttırılabilir. Aynı zamanda okuyucuların sayfada kalma süreleri de bu şekilde uzatılabilir.
Soğuk tonlardan biri olan mavi renk huzur, temizlik, güven ve dinginlik gibi duyguları çağrıştırır. Özellikle hijyen ve temizlik ürünlerinde mavi renk kullanılabilir. Kırmızı ise bilinçaltında en çok uyarıcı etki yaratan renktir. Enerji, canlılık, dinamizm, heyecan gibi duyguları uyandıran ve iştah açıcı etkiye sahip olan kırmızı, gıda sektöründe çok sık tercih edilir. Son olarak özellikle kadınlara hizmet veren markaların kullandığı pembe renk feminen algısına sahiptir. Mutluluk, sevgi ve neşe gibi olumlu duyguları çağrıştırır.
İçerik Üretiminde Nöropazarlamanın Avantajları
Pazarlamanın bilimsel bir temele oturtulması için nöropazarlama etkilidir. Nöropazarlama tekniklerini kullanan markalar doğru ürünleri, doğru miktarda, doğru zamanda ve doğru kişiye pazarlayabilir. Nöropazarlamanın sağladığı veriler sayesinde pazarlama stratejileri de iyileştirilebilir.
Yanlış pazarlama araştırmaları markaları büyük zararlara uğratır. Nöropazarlama ise güvenilir tekniklere sahiptir. Müşterilerin algılarına göre üretilen içerikler sayesinde her müşteri bu teknikler sayesinde etkilenebilir. Tüketicilerin bilinçaltına ışık tutan ve pazarlamaya farklı bir boyut kazandıran teknikler, daha iyi bir tüketici deneyimi sunar.
Nöropazarlama analizleri beyin aktiviteleri incelenerek yapılır. Beynin güven duygusuyla eşleştirdiği kişi veya durumlar içeriklerde kullanıldığında marka da müşteri için güvenilir hale gelir. Sosyal medyayı aktif olarak kullanan ünlülere daha fazla güven duymamızı buna örnek verebiliriz. Beynimiz o kişiyi güvenilir bir yere koymuştur ve onun yaptığı reklamlar satın alma davranışımızı daha fazla tetikler. Bu yüzden billboard reklamları yerine ünlüler üzerinden reklam yapmak daha çok tercih ediliyor.
İnsanların içerikleri okurken göz hareketlerini takip etmek de nöropazarlama açısından önemlidir. Okuyucunun içerikte hangi bölüme odaklandığı ve hangi bölümleri atladığı konusunda bilgi veren göz izleme sayesinde içerikler daha etkili şekilde üretilebilir. Örneğin çiçek bakımıyla ilgili üretilen bir içerikte yapılması gerekenler yanında yapılmaması gerekenlerden de bahsetmek, sitenize olan trafiği arttıracaktır.
İçeriklerde metinlerin başı ve sonu da önemlidir. İnsan beyni metni algılarken giriş ve sonuç kısmına daha fazla odaklanır. İçerikte vurgulanması gereken yerler girişte veya içeriğin sonunda verilirse daha etkili olabilir. İçeriklerin orta kısımlarına ise okuyucuların dikkatini çekecek görsel ve videolar eklenebilir, etkileyici renkler kullanılabilir.